Opis atrakcije
Bajazid džamija u Bursi, koju je izgradio arhitekta Yakub Shah ili Hayreddin-paša 1500-1506, po nalogu sina Mehmeda osvajača Sultana Bayezida II (vladavina: 1481-1512), drevna je, ali u isto vrijeme svijetla i originalna, impresivna građevina koja daje ideju o arhitektonskom stilu Osmanlija u srednjem vijeku, iako se ne odlikuje gracioznošću Zelene džamije i nije tako raskošno ukrašena.
To je najstarija sačuvana Sultanova džamija u gradu, sagrađena u prijelaznom stilu od ranog osmanskog do klasičnog, pod velikim uticajem arhitekture Aja Sofije. Jedan je od najvećih u Istanbulu i ima dva minareta ukrašena ornamentima od opeke. Nalazi se u starom dijelu Istanbula na trgu Beyazit (današnji naziv trga je Trg slobode ili Hurriyet Meidani). Nedaleko od džamije nalaze se Vrata Velike čaršije Beyazit i glavna kapija Univerziteta u Istanbulu. Prečnik kupole je 17 metara. Minareti su ukrašeni ornamentima od opeke.
Džamija odražava modu za izgradnju kupolastih građevina. Posebno je zanimljivo pravokutno prednje dvorište sa lukovima. Ulaz u džamiju ukrašen je kapijom ukrašenom bogatim i luksuznim ornamentima i natpisima nalik stalaktitu, što odražava utjecaj Seldžuka u arhitekturi zgrade. 25 kupola počiva na 20 antiknih stupova od crvenog porfira i ružičastog granita. Kupola ima prečnik 17 metara.
Arhitektonska karakteristika Bajazitove džamije je kombinacija stilova izvornih džamija u Bursi i onih podignutih u kasnom osmanskom periodu. Na istočnom i zapadnom dijelu svečane kupole nalaze se polu-kupole oslonjene na četiri masivna stupa sa stalaktitnim vrhom u obliku slonove noge i dva stupa od porfirnog mramora. Prilikom izgradnje kompleksa naširoko su se koristili stubovi od mramora, granita, porfira i drugih građevinskih elemenata posuđenih iz drevnog (380-393) vizantijskog Teodozijevog foruma.
Prva zanimljiva karakteristika džamije je ta što se munare nalaze na udaljenosti od stotinjak metara jedna od druge. Druga karakteristika je da je ova džamija, kao i većina džamija izgrađenih u ranom osmanskom periodu, prvobitno stvorena za smještaj trgovaca, hodočasnika i lutajućih derviša.
Za razliku od džamija iz doba Seldžuka, bazen (ili kako ga Turci zovu - Šadrivan) se premješta izvan prostorija u dvorište. Zaslužuje se sklad boja arkada oko dvorišta i mramornih pločnika. S obje strane džamije nalaze se ugrađeni šerefi (balkon, na munari s kojeg mujezin poziva na molitvu), koji se nalazi na nadmorskoj visini od 87 m. Na munarama je osam crvenih pruga koje daju džamiju poseban ukus.
Treba napomenuti da drveće sa gradilišta nisu uklonili turski graditelji, pa nekoliko čempresa i dalje raste u dvorištu Bayazid džamije, dajući cijelom ansamblu vrlo slikovit izgled.
Plan ove zgrade je vrlo zanimljiv. Desno i lijevo od ulaza u džamiju vide se 2 krila koja čine neku vrstu predvorja sa arkadama sa oštrim lukovima. Stojeći na krajnjoj točki jednog od ovih predvorja, možete se diviti grandioznom spektaklu, koji je dugačka zasvođena galerija u obliku trijema sa 25 kupola i nalikuje manastirskoj trpezariji iz srednjeg vijeka. Osmanski arhitekti prekrili su kupolu džamije olovnim pločama, a na tornju je podignut zlatni polumjesec. Uprkos činjenici da je džamija jedna od dženaza, iza džamije se nalazi grobnica ili “turbé”.
Na svakoj od bočnih lađa nalazile su se četiri male kupole, koje su bile odvojene stupovima. Oko svih kupola i polu-kupola prikazani su ukrasi nalik uzorcima na tkaninama, sličnim motivima uzoraka primijenjenim na šatore nomadskih yuryuka, predaka Osmanlija. Uzvišenje Mahfila Hünkara, namijenjeno vladaru-Hünkaru, izvedeno je na vrlo graciozan način. U mauzoleju, koji je osmougaona turba od grubog neotesanog kamena, iza džamije, pored groba sultana Bajazida, počiva Seldžuk Khatun. Vrlo poznata osoba iz perioda tanzimata, Veliki Rešid -paša, sahranjen je u trećoj turbi 1857. godine.
Kompleks, koji se nalazi na Bajazidskom trgu zapadno od Kapala Charshija, uključuje samu Bajazid džamiju, imaret (kantinu u kojoj se nalaze ministri, studenti, bolesni i siromašni), bolnicu, školu, medresu, hamam (turski kupka) i karavan -saraj.
Karavan -saraj i imaret, koji se u Osmanskom carstvu smatrao dobrotvornom ustanovom, sada pripadaju gradskoj biblioteci, a u medresi, koja se nalazi zapadno od džamije, sada se nalazi muzej kaligrafije. Među nekoliko mauzoleja koji se nalaze na južnoj strani džamije nalazi se i mauzolej osnivača džamije, sultana Bayazida II.
U Bajazidovoj džamiji sada se nalazi istoimeni medicinski muzej. Severno od Bajazid džamije nalazi se kompleks starog univerziteta, koji je postao prva turska visokoškolska ustanova krajem 19. veka.
